Warta
Odcinek górny:
Źródła Warty znajdują się na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w Kromołowie, dawnym mieście, obecnie przyłączonym do Zawiercia. Płynie tektonicznym Obniżeniem Górnej Warty wzdłuż krawędzi Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. W Częstochowie rzeka zmienia kierunek biegu na wschodni, by za miastem spotkać się z Wyżyną Wieluńską (miejsce styku z Wyż. Częstochowską), przełamując się przez nią głęboką na 70 m doliną - jest to Mirowski Przełom Warty. Pokonawszy go, łagodnie skręca na północ a w okolicach Radomska na zachód. Następnie ponownie przełamuje się przez Wyżynę Wieluńską poprzez Działoszyński Przełom Warty by nieco dalej przełamać się przez niš po raz trzeci, pokonujšc rozległy Łuk Załęczański i zawracajšc na krótko bieg o 180 stopni (na wschód). Opuszczając ostatecznie wyżynę, obiera kierunek północny, niezmienny do wysokości miasta Koło, gdzie skręca na zachód, mija Konin i wpływa w Pradolinę Warciańsko-Odrzańską, tym samym kończąc swój górny bieg.
Odcinek środkowy:
W pobliżu Śremu Warta wpływa w Poznański Przełom Warty. Po przepłynięciu przez Poznań, rzeka natrafia w okolicy Obornik na przeszkodę w postaci wyższego obszaru Pojezierza Południowopomorskiego i ponownie zmienia kierunek na zachodni wpływając w Pradolinę Toruńsko-Eberswaldzką.
Odcinek dolny:
Na początku dolnego biegu rzeki, w miejscowości Santok do Warty uchodzi jej największy dopływ - Noteć. Po przepłynięciu przez Gorzów Wielkopolski, Warta wpływa w obszar, na którym został utworzony Park Narodowy Ujście Warty, po czym w Kostrzynie nad Odrą uchodzi do Odry.
Miasta położone nad Wartą:
Burzenin, Zawiercie, Myszków, Częstochowa, Działoszyn, Sieradz, Warta, Uniejów, Koło, Konin, Pyzdry, Śrem, Mosina, Puszczykowo, Luboń, Poznań, Murowana Goślina, Oborniki, Obrzycko, Wronki, Sieraków, Międzychód, Skwierzyna, Gorzów Wielkopolski, Kostrzyn nad Odrą
Ważniejsze dopływy:
- lewe
Kiełbaska, Liswarta, Prosna, Lutynia, Obra, Postomia, Żeglina
- prawe
Widawka, Rgielewka, Ner, Wrześnica, Meszna, Wełna, Noteć, Kłodawka, Cybina, Pisia, Maskawa
|